Brexit

[Richardus]

Yay or nay?

[iKer]

Gaat ABSOLUUT NIET gebeuren.


Wel hele interessante gedachteoefening welke keten van gebeurtenissen dat in gang kan zetten.
Brexit=minder macht voor de City, meer Frankfurt=minder Atlantische reflex in NL en paniek onder beleggers hier=economische klap voor NL=Duitse overheersing in EU=...

Uiteindelijk denk ik dat een Brexit het einde van de EU betekent. In NL zal het plebs ter rechterzijde zich verweesd voelen vanwege Atlantische reflex en verlies van macht. Economische neergang, meer winst electoraal voor rechts. Uiteindelijk uitmondend in ontevredenheid en uit de EU.

BTW, in Spanje zijn ook verkiezingen binnenkort (ja, alweer) en daar zijn anti-EU krachten ook zeer groot.

[iKer]

Morgenavond laat weten we dat iKer goed is in voorspellingen.

U mag nu alvast gaan applauddiseren, maar het hoeft niet.

[Richardus]

Morgenavond laat weten we dat iKer goed is in voorspellingen.

U mag nu alvast gaan applauddiseren, maar het hoeft niet.

Eerst leren spellen, Nostradamus.

[iKer]

Licht mij eens bij, taalnazi, wat is incorrect geschreven?

EDIT: fuck. Twee d's, wat stom

[Richardus]

En maar één s denken dat je superieur inzicht in wereldgebeurtenissen kunt brallen maar je moerstaal niet eens beheersen. Epic fail.

[iKer]

En maar één s denken dat je superieur inzicht in wereldgebeurtenissen kunt brallen maar je moerstaal niet eens beheersen. Epic fail.

Lach maar. Morgenavond blijkt mijn inzicht.

[Richardus]

T is een open deur, iKeltje, niks bijzonders en specifiek genoeg om je ego mee op te neuken, sorry. Je bent gewoon echt geen indrukwekkend menselijk specimen, deal with it.

[iKer]

T is een open deur, iKeltje, niks bijzonders en specifiek genoeg

Kom kom, de peilingen zijn 50/50.
Toch zeg ik al tijden dat ze gewoon blijven.

Niks open deur.

[Richardus]

De peilingen die jij leest...wedkantoren (betrouwbaarder) zijn dr heel duidelijk over. En als jij een 50/50 kans goed gokt, krijg je van geen hond applaus hoor. Beetje tragisch dat je hoopt daarmee te scoren. Té nakkelijk. Magoe, dat jij een tragische held op sokken bent is al lang duidelijk. Dat hoef je niet aldoor nog verder te bevestigen hoor maar vrees dat je niet anders kunt...

[iKer]

wedkantoren (betrouwbaarder) zijn dr heel duidelijk over.

God god, hij heeft gisteren ook iets gelezen.


Anyway, ik zeg het al een paar weken.

[Richardus]

al een paar weken!!



echt wat ben jij een buttnugget

[Richardus]

jij hebt overal echt direct een Mening over hè...geil hoor, zulk meningenporno

ziek mannetje...echt, ik sta continu versteld van jouw idiotie en je gooit er ook telkens weer n schepje bij op. Kun jij niet gewoon verdwijnen ofzo?

[(klaz*)]

[iKer]

Kun jij niet gewoon verdwijnen ofzo?

Dat kan ik jou niet aandoen.

[Scalle]

Ben in Londen nu. Zie het allemaal gebeuren voor mijn neus. Alhoewel... het blijft eigenlijk vrij rustig.

En welke 2 malloten hebben hier voor gestemd??

[(klaz*)]

Maak er drie malloten van.

[Scalle]

Waarom eigenlijk? Leg es uit.

Hebben jullie iets tegen de Britten of tegen de EU? Of beiden?

[(klaz*)]

Nee, ik heb iets tegen pollen.

[iKer]

Waarom eigenlijk? Leg es uit.

Hebben jullie iets tegen de Britten of tegen de EU? Of beiden?

Het leek mij wel leuk als ze zouden vertrekken. Dat eeuwige gezeik van ze.

Ze hebben het veel te goed voor elkaar binnen de EU. Die Brexiteers had ik dat wel willen laten voelen. Ook interessant was geweest hoe de EU zich verder had ontwikkeld: ik vermoed dat dat het uiteindelijke einde zou zijn van de EU. Duitsland is oppermachtig en de EU verder totaal tandeloos qua wensen en eisen. Dat zou op een catastrophe zijn uitgelopen. Maar eerst de vervulling van Adolfs visioen zijn geworden: Das Vierte Reich.

[Scalle]

Maar eerst de vervulling van Adolfs visioen zijn geworden: Das Vierte Reich.

Ik denk dat jij nog in Sinterklaas gelooft en op je duim zuigt.

Anyway: je hebt dus schijt aan de Engelsen. Verder kom je niet.

[Number9]

Nee, ik heb iets tegen pollen.

Ik ook. Kuthooikoorts.

[Siegfried Stahl]

Ach ja , die Engelsen..

We've kicked our own teeth in and we're now meant to be proud of the gaps as proof of our Britishness

[iKer]

Lach maar. Morgenavond blijkt mijn inzicht.

[iKer]

Kees was weer geniaal, en uiterst pessimistisch:
http://www.bnr.nl/opinie/kees-de-kort/1 ... vergissing

[(klaz*)]

Ja, ik word er ook niet optimistischer op.

[iKer]

Wees blij dat je niet in GB woont, dáár gaan klappen vallen.


Anderzijds vind ik het allemaal supergeweldig wat er gebeurt. Eindelijk gaat er iets in de EU veranderen. Tenminste: dat denk/hoop ik. Sowieso is dit het omslagpunt waar we nu al jaren op wachten. Wat ee toekomst brengt weet niemand. Dat de Brexit haar stempel op die toekomst drukt is zo goed als zeker als ik mijn onderbuik moet geloven.

[(klaz*)]

Ik vind het maar eng, zo'n omslag die op niets anders is gebaseerd dan op één momentopname. Wát een idioterie! Als democratie niets anders is dan de macht van de meerderheid, dan is de democratie dood.

[Krautsurfer]

Wees blij dat je niet in GB woont, dáár gaan klappen vallen.


Anderzijds vind ik het allemaal supergeweldig wat er gebeurt. Eindelijk gaat er iets in de EU veranderen. Tenminste: dat denk/hoop ik. Sowieso is dit het omslagpunt waar we nu al jaren op wachten. Wat ee toekomst brengt weet niemand. Dat de Brexit haar stempel op die toekomst drukt is zo goed als zeker als ik mijn onderbuik moet geloven.

Jouw onderbuik is net zo betrouwbaar als een windje tijdens buikloop.

[iKer]

Ik vind het maar eng, zo'n omslag die op niets anders is gebaseerd dan op één momentopname. Wát een idioterie! Als democratie niets anders is dan de macht van de meerderheid, dan is de democratie dood.

huh? Dat is het altijd geweest, de macht vd meerderheid... Er is tussen 'nee' en 'ja' geen andere keuze geweest. De meerderheid wint met zo'n keuze.



Serieus, ik vind dit erg leuk.
Tragische nu is dat PVDA en VVD natuurlijk als de dood zijn dat het prille herstel waarop zij volgend jaar de verkiezingen willen winnen bedreigd wordt. Niemand weet precies wát er gaat gebeuren, maar dát er iets gaat gebeuren is zeker. De beurzen onderuit was al een prima spektakel. Ik heb gesmuld.

NB Billy was ook zeer te spreken hierover. Volgens BB gaat de EU alleen maar over macht vh grootkapitaal (hetgeen nonsens is, maar niet helemaal).

[jackN]

Dus onze Iker heeft het fout voorspeld. Ik zat beneden toen het steeds duidelijker werd dat het brexitkamp zou winnen. Kon mijn ogen haast niet geloven. Niet veel mensen zullen in een overwinning voor Brexit hebben geloofd. Een ding staat vast, veel jongeren hebben geen gebruik gemaakt van hun stem, maar zijn nu wel boos op de ouderen. Het was op de stembusdag zelf heel slecht weer, ik dacht dat mogelijk daardoor veel ouderen niet zouden gaan stemmen, maar juist de opkomst onder jongeren is laag geweest. Mijn twee Engelse familieleden zijn ook niet gaan stemmen, waren op weg naar Glastonburry en dachten dat het allemaal niet zo'n vaart zou lopen. Tsja.

[jackN]

London had spoken a lot, but didn't listen. Aldus Andrew Marr net. En daar zit inderdaad de kneep. Hopelijk gaat de EU zelf nu ook luisteren in plaats van als een gek een sprong voorwaarts in het ongewisse plaatsen zoals Guy Verhofstadt gister luid toeterend verkondigde. De onvrede zit namelijk heel diep, dieper als dat de leidende politici denken.

[Number9]

[iKer]

De onvrede zit namelijk heel diep, dieper als dat de leidende politici denken.

Ja, die zijn kennelijk nog zo geobsedeerd met de voordelen van hun project (die er plenty zijn) dat ze niet willen zien dat de verliezers niks verliezen bij een Brexit.


Als ze eens begonnen met sociale politiek voor het te laat is?

Een ding staat vast, veel jongeren hebben geen gebruik gemaakt van hun stem, maar zijn nu wel boos op de ouderen.

Veel compassie kan ik niet hebben als je niet van je luie reet komt en gaat stemmen. Ik heb over dat geklaag een uiterst dubbel gevoel.

[iKer]

Anyway: je hebt dus schijt aan de Engelsen. Verder kom je niet.

Jawel hoor.
1. Geen schijt aan Engelsen.
2. Wel schijt aan het feit dat er voor hen allerlei uitzonderingen zijn gemaakt en ze een gouden positie hadden. En nóg zeiken ze.
Wat dat betreft; OUT! OUT! OUT!
Opgerot staat netjes, stelletje wankers.

3. Wel argumenten dus.

[iKer]

Overigens komt er nóg een voorspelling niet uit: uiterlijk 2019 de volgende economische crisis. Dat lijkt me nu uiterlijk voorjaar 2017 gepland als de onstane chaos niet snel gemanaged wordt. Als je de politieke chaos in GB een beetje tot je door laat dringen ziet het er slecht uit daar. Daar zijn wij niet imuun voor.

[(klaz*)]

Ik vind het maar eng, zo'n omslag die op niets anders is gebaseerd dan op één momentopname. Wát een idioterie! Als democratie niets anders is dan de macht van de meerderheid, dan is de democratie dood.

huh? Dat is het altijd geweest, de macht vd meerderheid... Er is tussen 'nee' en 'ja' geen andere keuze geweest. De meerderheid wint met zo'n keuze.

Nee, democratie is over het algemeen meer dan dat de meerderheid volledig haar zin krijgt en de rest kan stikken.

[gung ho]

Ik vind het maar eng, zo'n omslag die op niets anders is gebaseerd dan op één momentopname. Wát een idioterie! Als democratie niets anders is dan de macht van de meerderheid, dan is de democratie dood.

huh? Dat is het altijd geweest, de macht vd meerderheid... Er is tussen 'nee' en 'ja' geen andere keuze geweest. De meerderheid wint met zo'n keuze.

Nee, democratie is over het algemeen meer dan dat de meerderheid volledig haar zin krijgt en de rest kan stikken.

Juist. Democratie werkt omdat er een oor is voor de minderheid. Je ziet in de V.S. dat de democratie vast dreigt te lopen omdat de Republikeinse meerderheid in de Senaat alle wetgeving van de Democraten weigert of traineert. Democratie betekent niet dat er wordt uitgevoerd wat de meerderheid wil, het betekent dat ook de minderheid een stem heeft.

[gung ho]

Omdat ik vertrouwen heb in het Europese project zie ik deze keuze van de Engelsen niet als iets puur negatiefs.

[(klaz*)]

Misschien gaat het inderdaad meevallen, maar die juichstemming van iKer volg ik niet.

Een economische crisis zou niet ergste zijn, maar het is vooral de combinatie met opkomende nationalistische sentimenten (die ook nog eens steeds meer doorwerking krijgen in de politieke besluitvorming).

[iKer]

Misschien gaat het inderdaad meevallen, maar die juichstemming van iKer volg ik niet.

Een economische crisis zou niet ergste zijn, maar het is vooral de combinatie met opkomende nationalistische sentimenten (die ook nog eens steeds meer doorwerking krijgen in de politieke besluitvorming).

Dat nationalisme is iets wat los staat van Brexit. Het racisme en nationalisme (blijkt nu weer in Engeland dat die twee hand in had gaan) neemt overal toe. Victor Orban en de conservatieve Polen, AfD, PVV, Marine le Pen: al jaren gaande ontwikkeling.

Wat een grenzeloze fout van de pro-Europeanen is is dat ze te weinig oog hebben voor de verliezers. De kloof tussen arm en rijk groeit en groeit: één van de grootste bedreigingen voor de economie. De verliezers moeten concurreren met de Oost-europeanen, de laag die pro-EU is heeft daar nauwelijks last van. En nu breekt een kiezersopstand uit (Podemos is de socialistische partij in Spanje voorbij gegaan!)

Ik heb geen echte juichstemming, maar ik vind het verheugend dat we af zijn van dat Britse gezeik.
Daarbij wordt de EU nu eens goed getest, en gaat het er op aankomen. Het wordt erop of eronder.

[iKer]

Als democratie niets anders is dan de macht van de meerderheid, dan is de democratie dood.

huh? Dat is het altijd geweest, de macht vd meerderheid... Er is tussen 'nee' en 'ja' geen andere keuze geweest. De meerderheid wint met zo'n keuze.

Nee, democratie is over het algemeen meer dan dat de meerderheid volledig haar zin krijgt en de rest kan stikken.

Ja, klopt. Maar dat geldt uiteraard niet bij zo'n zwart witte keuze. Als je kiest tussen een gele en rode auto krijg je niet een oranje. Je krijgt óf een gele, óf een rooie.

[iKer]

Nu in Engeland het stof begint neer te dalen, zien we dat de problemen veel groter zijn dan we vrijdag al dachten. Dat zegt macro-econoom Kees de Kort. 'Engeland is zwaar verdeeld, evenals de politieke partijen en ook de leave-mensen zelf liggen niet op één lijn.'

'Je kunt wel zeggen: ik wil niet bij de EU horen, maar wat wil je dan wel?' Daarover bestaat volgens Kees de Kort geen enkel idee bij het Brexit-kamp. 'Die gek van een Boris Johnson denkt: ik leg gewoon een lijstje met verlangens neer bij de EU en dan zegt de Unie: is goed Boris, gaan we doen.' Een totaal foute inschatting, zegt De Kort. 'Hij wil allemaal tegenstrijdige dingen. De EU is een verband van afspraken, die allemaal in elkaar grijpen. Je kunt niet zeggen: ik wil dat wel en dat niet.'

Crisisverhalen
Door de verdeeldheid is de onzekerheid groot. 'Dat heeft natuurlijk consequenties voor hoe mensen gaan besteden en investeren. De EU moet de Britten netjes naar de uitgang begeleiden, maar ondertussen doen er allerlei crisisverhalen de ronde.'

[gung ho]

Misschien gaat het inderdaad meevallen, maar die juichstemming van iKer volg ik niet.

Een economische crisis zou niet ergste zijn, maar het is vooral de combinatie met opkomende nationalistische sentimenten (die ook nog eens steeds meer doorwerking krijgen in de politieke besluitvorming).

Moeten we iKer tegenwoordig serieus nemen?

Ergens heb ik het idee dat Nederlanders beseffen dat de economie samenhangt met het opschorten van nationalistische sentimenten. Mijn vermoeden is dat een Nexit niet zou lukken, omdat Nederlanders eerst denken met hun portemonnnee en dan met hun onderbuik.

[(klaz*)]

Wat mij betreft kómt er ook helemaal geen referendum. Dat zorgt met zijn zwart-witheid alleen maar voor polarisatie.

Ik zou zeggen: leve de representatieve democratie! Leve het polderen!

[(klaz*)]

Als democratie niets anders is dan de macht van de meerderheid, dan is de democratie dood.

huh? Dat is het altijd geweest, de macht vd meerderheid... Er is tussen 'nee' en 'ja' geen andere keuze geweest. De meerderheid wint met zo'n keuze.

Nee, democratie is over het algemeen meer dan dat de meerderheid volledig haar zin krijgt en de rest kan stikken.

Ja, klopt. Maar dat geldt uiteraard niet bij zo'n zwart witte keuze. Als je kiest tussen een gele en rode auto krijg je niet een oranje. Je krijgt óf een gele, óf een rooie.

Dat is het probleem nou juist! Dat die oranje auto helemaal niet mee doet.

[iKer]

Ik vind het onzin op basis van een referendumvraag democratie dood te verklaren.

[gung ho]

Wat mij betreft kómt er ook helemaal geen referendum. Dat zorgt met zijn zwart-witheid alleen maar voor polarisatie.

Ik zou zeggen: leve de representatieve democratie! Leve het polderen!

Dat is precies mijn mening. Wij zijn het in ieder geval eens.

[(klaz*)]

Ik vind het onzin op basis van een referendumvraag democratie dood te verklaren.

Het gaat niet zozeer om de vraag, maar om het referendum als instrument.

[gung ho]

Joris Luyendijk in NRC van 21 juni.

De Europese Unie moet het Verenigd Koninkrijk vriendelijk de deur wijzen. Jaren heeft Londen dubbel spel gespeeld: het profiteerde van het lidmaatschap van een club om deze tegelijkertijd van binnenuit te ondermijnen en zelfs te chanteren.

In het Brexitreferendum van 23 juni stemt een kleine meerderheid er waarschijnlijk voor om in de EU te blijven. Het dubbel spel gaat dan door, net op een moment dat de EU alleen kan overleven als zij diepgaand wordt hervormd. Dat vergt leden die eerlijk en met open vizier optreden. Het is daarom beter als de EU en het Verenigd Koninkrijk als vrienden uit elkaar gaan.

Het is verleidelijk te denken dat fantastische tv-makers en kosmopolieten als Louis Theroux, Michael Palin, Stephen Fry en BBC-correspondent John Simpson representatief zijn voor het Verenigd Koninkrijk. Het tegenovergestelde is het geval.

Sinds vijf jaar woon ik, Nederlander, in Londen. Zou ik de houding van de Engelse intellectuele en politieke klasse ten opzichte van Europa moeten schetsen, dan koos ik de finale van het Passa Porta literaire festival in Brussel, in het Palais des Beaux-Arts. Het gebeurde tijdens een uitverkocht interview met Ian McEwan, misschien wel de prominentste Britse schrijver van dit moment. Toen McEwan werd gevraagd of hij al eens in Brussel was geweest, grinnikte hij opgewekt. „Nee”, antwoordde hij, „maar ik heb ontdekt dat hier zowel een aantal van de mooiste als van de lelijkste gebouwen ter wereld staan”.

Later die avond uitte ik mijn verbazing tegen een andere vooraanstaande Britse schrijver: tenslotte is McEwan diep in de zestig en met de trein rijd je in twee uur van Londen naar Brussel. De schrijver was oprecht verbaasd over mijn verbazing: „Ik ben nog nooit in Oezbekistan geweest. Dat is toch geen reden om te gaan?” Een mix van argeloze onverschilligheid en zelfverkozen onwetendheid. Dat kenmerkt de opvatting van een flink deel van de mainstream Britten tegenover de EU en Europa.

Maar de ‘euroscepsis’ heeft een andere, veel minder onschuldige kant. Ruim twee jaar heb ik op de redactie van de Britse krant The Guardian gewerkt. Samen met de veel kleinere Financial Times geldt The Guardian als de enige, pro-Europese Britse krant. Inderdaad trof ik daar mensen die het Europese Project snappen en steunen. Maar zij vormen een minderheid. Representatiever is de invloedrijke economie-commentator van The Guardian, Larry Elliott, die recent de EU vergeleek met de Sovjet-Unie, „maar dan zonder goelag”.

Of neem die hele hoge journalist die bijna schouderophalend tegen me zei: „Tja, uiteindelijk is de EU niets anders dan een poging van Duitsland om alsnog de Tweede Wereldoorlog te winnen.”

Mensen zeggen zulke dingen zonder een spoortje ironie, zoals ook de tongue in cheek nergens te bekennen was toen het hoofd van het ‘out’-kamp, de voormalige Londense burgemeester Boris Johnson, beweerde geen wezenlijk verschil te zien tussen Hitlers plannen met Europa en die van de EU.

Gerard Batten, Europees parlementslid voor de anti-EU partij UKIP, schreef de volgende dag over een nog veel sterkere parallel tussen de EU en de nazi’s. Zijn partijgenoot in Westminster vergeleek het EU-lidmaatschap met „vastgeketend zijn aan een lijk”, terwijl de conservatieve minister van Staat voor de Strijdkrachten Penny Mordant vertelde waarom wereldleiders ernaast zitten als zij tegen een Brexit pleiten: „Toen ons land in 1940 na de nederlaag bij Duinkerken er alleen voorstond, werden we ook uitgesloten en uitgelachen. Werkelijk leiderschap betekent soms dat je geïsoleerd staat.”

Kun je dit nog euroscepsis noemen? Of is het eurofobie? De afgelopen decennia hebben tabloids als The Sun, Daily Mail en Daily Express hun miljoenen lezers een dagelijkse dosis overdrijvingen, verdraaiingen en leugens over de EU geserveerd.

Hetzelfde geldt voor Daily Telegraph and The Times. De BBC moet ondertussen aan onmogelijke eisen van ‘onpartijdigheid’ voldoen, zodat iedere bewering over de EU vergezeld moet gaan met een tegenargument van het ‘out’-kamp.

Dit wekt de fatale indruk dat de waarheid altijd in het midden ligt, waardoor zelfs de meest bizarre uitspraken van de eurofoben een schijn van geloofwaardigheid krijgen.

In dat opzicht is dit referendum enorm nuttig: eindelijk is duidelijk hoe diep deze eurofobie gaat. Een zeer aanzienlijk deel van de in Londen gevestigde media en politieke elite gebruikt een absurde en leugenachtige karikatuur van de EU om zich superieur te voelen aan Europeanen, en om weg te dromen bij revanchistische fantasieën over ‘Groot-Brittannië weer groot maken’ – alsof het land enkel door toedoen van de EU niet langer een wereldmacht is.

“Een journalist vergelijkt de EU met de Sovjet-Unie, „maar dan zonder de goelag””

In het ‘in’-kamp intussen, behandelen figuren als premier Cameron het lidmaatschap als een gunst aan Europa, waar ‘concessies’ tegenover moeten staan. Andere ‘blijvers’ zien het lidmaatschap als het minste van twee kwaden, of een last die nu eenmaal moet worden gedragen. Jeremy Corbyn ageerde een carrière lang tegen de EU. Nu hij leider is van Labour, komt hij niet verder dan een oproep aan zijn kiezers de EU te accepteren, ‘warts and all’ - ofwel: ‘inclusief de wratten’.

De enige partijen die de EU omarmen, zijn de Schotse nationalisten en de Liberal Democrats. Dan is er nog New Labour met Tony Blair en Gordon Brown, maar zij zijn hun geloofwaardigheid grotendeels kwijt door de illegale invasie van Irak en hun nauwe banden met de mondiale financiële elite.

In grote delen van de Engelse media en het politieke landschap is ‘Europa’ een scheldwoord. Dus zou je verwachten dat het ‘out’-kamp op een overwinning afkoerst. Maar de peilingen zeggen iets anders. De bevolking weet dat er geen economische case is voor Brexit – ‘out’ kan heel goed het einde van het Verenigd Koninkrijk betekenen. Stemmen de Engelsen voor vertrek en de Schotten niet, dan zullen Schotse nationalisten hun gevecht voor onafhankelijkheid met hernieuwd elan hervatten.

Daarom is de kans groot dat op 23 juni een kleine meerderheid op ‘Blijven’ zal stemmen, al dan niet geholpen door de golf van afschuw na de moord, door een neonazi, op het pro-EU-Lagerhuislid Jo Cox (Labour). Ongetwijfeld zal zo’n uitslag gevierd worden als een overwinning van de crisismanagers in Brussel en in menig Europese hoofdstad. Maar dat is kortzichtig. Zoals de Brussel-veteraan en Liberation-correspondent Jean Quatremer dezer dagen schreef: „Als het VK besluit te blijven zal het nadien het leven van de andere 27 landen zuurden maken dan ooit tevoren.”

Om de vluchtelingen- en eurocrisis het hoofd te bieden en eindelijk werkelijk democratisch te worden, moet de EU fundamenteel anders worden ingericht. En terwijl die stappen in de komende tijd worden genomen, aldus Quatremer, zullen Cameron en zijn opvolgers ‘concessie’ na ‘concessie’ afdwingen. Politici en commentatoren aan linker- en rechterzijde spelen al openlijk met het idee van een tweede referendum, mochten de kiezers op 23 juni besluiten te willen blijven: neverendum.

Besef ook dat de eurofobische kranten in handen zijn van een handjevol miljardairs. De belangrijkste is Rupert Murdoch. Hij werd laatst aldus geciteerd: „Als ik naar Downing Street ga, doen ze wat ik zeg. Als ik naar Brussel ga, negeert iedereen me.”

Daarom is Murdoch tegen de EU. Zei daar iemand ‘soevereiniteit’?

Het is genoeg geweest. In normale tijden was de Britse sabotage irritant, maar te verdragen. Maar dit zijn geen normale tijden. De EU zit niet in een crisis. De EU staat op instorten. Schengen werkt niet. De euro werkt niet. En in haar huidige vorm is de EU gewoon niet democratisch. Een democratische EU zou betekenen dat burgers bij verkiezingen beslissen wat voor EU zij willen.

Dat is totaal niet wat er nu gebeurt. Nee, nu mogen Europese kiezers periodiek bekrachtigen wat achter de schermen is ‘uit’ onderhandeld tussen de technocraten van de Europese Commissie, een superieur toegeruste lobby van het bedrijfsleven, het Europees parlement en hun eigen premier of president.

Wellicht blijkt de vluchtelingencrisis onbeheersbaar, is de euro niet te redden en is een werkelijk democratische EU een illusie. Maar de vraag die iedere Europeaan zich moet stellen, is of we het bijltje erbij neergooien of dat we alle zeilen bijzetten om het Europese Project alsnog te doen slagen.

In dat laatste geval kunnen we alleen landen gebruiken die met open vizier strijden, rationeel en op basis van een realistisch zelfbeeld. Landen ook waar de publieke opinie niet wordt gegijzeld door eurofobe miljardairs. Het Verenigd Koninkrijk en met name Engeland voldoet aan geen van deze eisen, tegelijkertijd heeft het in de aanloop naar dit referendum nul belangstelling getoond in voorstellen tot hervorming. De consensus in Londen is namelijk dat de EU unreformable is, onhervormbaar.

De Britten hebben economisch zoveel baat bij hun lidmaatschap dat ze zichzelf waarschijnlijk nooit uit hun EU-lijden zullen verlossen. Noch zullen ze ophouden met het ondermijnen en chanteren van de EU.

Laat Europa daarom de wijste zijn. Laten we ook stoppen met wishful thinking, met te denken dat de Engelsen ooit bij ons willen horen, en laten we afscheid nemen van het dogma dat er nooit iemand de EU uit mag gaan. Een amicable divorce, ofwel ‘als vrienden uit elkaar gaan’. Is dat gegeven onze onoverbrugbare verschillen niet het beste voor iedereen?